Hattat İsmail Zühdi Efendi

 [ö. 1221 / 1806].Ahmed Hıfzî Efendi ile Mehmed Emin Efendi’den sülüs ve nesih yazıları meşkedip sonra Enderûn-ı Hümayûn’da hocalık yapan “Kâtib-i Saray-ı Sultanî “ ve Reisü’l-hattâtîn” (Hattatların reisi) unvanlarını kazanan İ.Zühdî, nâdir yetişen kıymetlerden biridir. Şeyh Hamdullah ve Hâfız Osman’ın sülüs yazılarını dikkatle tedkikten sonra en güzel harflerini ve kelimelerini kendine nümûne ittihaz etmiş sonra onları, ince ve zarif görünüşünün süzgecinden geçirerek zevk-i selimiyle mezcetmiş, güzel yazıda devrinin en büyük ustası olmuştur. Sülüs’ü bu derece ustalıkla yazan bir hattatın celî sülüs’te de kendinden evvel gelenlerden farklı olacağı tabiîdir.Esas hocası Mehmed Efendi adında biridir. 1180/1766’da ondan icâzetnâme aldıktan başka ayrıca 1184/1770’de Ahmed Hıfzî’den de icâzetnâme alan İ.Zühdî ‘ye hattatlar kendi aralarında “Yeni Zühdî” de derler. İstanbul’sa Defterdar’da Şah Sultan Türbesi için [1215/1800] yazdığı yazılar hem güzellik, hem kompozisyon bakımından celî sülüs’ün gittikçe terakkî ettiğini gösterir. Buradaki yazılar, inlişâf devrinin son güzel nümûneleridir. Şânîzâde’nin babası M.Sâdık’ın Ortaköy Tepesi’ndeki 1198/1784 tarihli çeşmesinin yazıları da onundur.